İnanç şekilleri, değişik dinleri, yoksulluğu, hava kirliliği ve mimarisi ile mistik bir şehir olan Kathmandu’dayız. Newari mimarisi ve onlarca tapınakları görmek için çok sabırsızlanıyoruz. İlk ziyaret noktamız Kathmandu’nun 2 km batısındaki Swayambhu Mahachaitya Tapınağı oldu. Vadinin manzarasına hakim bir tepe üzerine kurulu Asya’nın en eski budist tapınaklarından biridir.
Thamel’den yürüyerek tarlaların, yerli insanların yaşadıkları gecekonduları geçerek 40 dakikada ulaştık. Kathmandu nehrinin hemen karşısında, tepenin üzerine inşa edilmiş budist tapınağıdır. Tapınağın 2 kapısı bulunuyor. Doğu kapısını kullananların dik merdivenleri çıkması gerekirken batı kapısından giriş oldukça rahattır. Biz doğu kapısını tercih ettik. Girişte Buda’nın ayakları var. Budistler bu taşın önünde ibadet edip büyük gösterişli, renkli motifleri olan kapıdan giriş yapıyor. Kapının üstündeki 2 altın kaplama hayvan figürleri dikkat çekicidir. Kapıdan geçer geçmez 3 büyük renkli oturan buda vardır. Kapıyı ve oturan budaları Kral Pratap Malla 17 yy’da yaptırmıştır. 365 dik merdiveni Rhesus maymunları eşliğinde nefes nefese çıktık. Tapınağa varmadan önce gişeden kişi başı 200 rs’e biletlerimizi alıp devam ettik.
Tapınağın Hikayesi : 2.000 yıl önce su ile dolu olan Kathmandu vadisinin tam ortasında bir lotus çiçeği yetişmiş. Bodhisattva Manjushri gücünü kullanarak gölü bölmüş ve suyun buradan akıp gitmesini sağlamış. Ardından kuruyan gölün tam ortasında lotus bir tepeye dönüşürken gün ışığı da Stupa’ya dönüşmüştür. Tapınağın ismi Swayambhu Stupa kendi kendine oluşan demektir.
Tapınağın oluşumunda katkısı olan Bodhisattva Manjushri Hakkında : Budist düşünce sisteminde kendisini tüm canlıların Budalığa ulaşmasına yardımcı olmaya adayan kişidir.
Mahayana budizminde ise diğer insanların aydınlanabilmesi için Nirvana’ya ulaşmasını erteleyen kişidir. Bu nedenledir ki Mahayana Budizminde yeri çok önemlidir.
Merdivenlerin başında kocaman altın kaplama Bajra karşılıyor ziyaretçileri. Budizm ve Hinduizm’in en önemli sembolü olan Bajra Sanskritçe’de yıldırım anlamındadır. Arkasında yaratılış kaynağını temsil eden Stupa ise tüm ihtişamı ile tapınağın tam ortasında yer almaktadır. Daha merdivenleri çıkarken Stupa’nın 4 tarafındaki merhameti ve bilgeliği temsil eden budanın gözü ile karşı karşıya geliyoruz. Buda’nın gözleri hala halkını izlemekte olduğu, tüm olanları gördüğü ve halkını koruduğu anlamına geliyor. Buda’nın 2 gözünün ortasında gördüğümüz soru işaretine benzeyen işaret ise Nepal’de 1 anlamına gelir ve birliği temsil eder. Buda’nın gözlerinin üzerinde 5 Dhyani Buda (buda ailesinin 5 yüce budası) yer almaktadır. Sanki buda bu şeklide taçlandırılmıştır. Yukarı doğru çıkan 13 altın rengi halka ve ucundaki şemsiye Nirvana’ya ulaşmayı, aydınlanmayı ifade ediyor.
Stupa’da ibadet dışarıda, Stupa etrafında saat yönünde dönülerek tavaf gibi yapılmaktadır. Bu ibadet şeklinin adı “Kora” dır. Dönerken Stupa’nın çevresindeki mantralarda saat yönünde döndürülmek suretiyle yapılıyor. Silindir şeklindeki mantraların üzerinde 6 heceli “Om Madi Padme Hum – Mücevher Lotus Çiçeği” yazan ibadet taşıdır. Dilek dileyip mantraları saat yönüne döndürdüklerinde dileğin evrene ulaşacağına inanıyorlar.
Stupa çevresinde irili ufaklı çok sayıda tapınak var. Budistlerin herhangi bir tapınakta ibadetine şahit olabilirsiniz. Ancak en önemli ve kalabalık olanı Harati Ajima tapınağıdır. Tapınak içindeki “Dorje” pirinç kaplama’nın resminin çekilmesi yasak. Bunun için uyarıcı tabelalar dahi asılmış. Tapınak Hinduizm’de sağlık tanrıçası olan Harati için yapılmış. Budist tapınak içinde bir hindu tapınağı! İşte 2 dinin birbiriyle bütün olduğunun kanıtı. İnsanlar büyük bir heyecan için ibadet edebilmek için sıraya girdikleri gözünüzden kaçmıyor. Pilgram’s Shelter’in üst katı tapınağın resimlerini çekebilmek için güzel bir nokta. Kathmandu vadisini izleyip doğu kapısından giriş yaptığımız tapınağın batı kapısından da çıkışımızı yaptık. Tam çıkış kapısının önünde kalabalığın çevrelediği havuzu gördük. Gençler paralarını bozuk paracılara bozdurmuş havuzun ortasındaki ufak çanağa bozukları denk getirmeye çalışıyorlar. Bunun için inat yapanlar bile var. Kendilerinden geçmişçesine takır takır atıyorlar Neymiş efendim denk getirenin dileği kabul oluyormuş. Bunların yaptığı herşeyde dilekleri kabul oluyor göyya.
Doğu kapısı merdivenli, batı kapısının ise yokuş. Eğer merdiven tırmanmak istemiyorsanız doğu kapısına sırtınızı verin ve sağdan devam edin. Yol direk batı kapısına gidiyor. Yürüyüş süresi yaklaşık 10 dakika sürüyor.
