Dünyanın en çok ziyaret edilen turistik şehirlerinden biri olan Mısır’da Luksor şehri Krallar Vadisi (Biban el-Muluk) ya da Ölüm Vadisi olarak bilinen bu vadi Nil Nehri kıyısında yer alan Luksor’un tam karşısına (western bank), Deir El Bahri bölgesinde iki vadinin kesiştiği noktada 1×3 km ölçülerinde bir alan üzerine yayılmıştır.
Krallar Vadisi, 18. ve 20. Hanedanlık döneminde Yeni Krallık’ın Firavunları ve güçlü asillerin gömülmesi amacıyla inşa edilen mezarların bulunduğu vadidir. Firavunlar M.Ö 1539-1079 yılları arasında 2 vadiden meydana gelen Krallar Vadisine gömülmeye başlanmıştır.
Mısır Uygarlığı Eski Krallık Döneminde Firavunların mezarları piramitlerin içine yapılırdı. Hatta bunun en bilinen olanı Giza Piramididir. Ancak piramitler hırsızlar için en iyi yer, onlar da kralın ve tüm değerli eşyalarını piramitin içine konulduğunu biliyorlardı. Son piramitlerin inşasından tam 500 yıl sonra yeni dönem krallarının (18. ve 20. Hanedanlık dönemi) aldığı karar doğrultusunda gizli mezarlar yapılmasına karar verildi. O nedenle Kral ve Kraliçelerin ölümsüzlüklerini daha iyi yaşayabilmeleri için mezarlar Krallar vadisine yapıldı.
Vadi içerisinde Mısır’a hükmetmiş kralların mezarları bulunuyor. Vadiye ilk gömülen Firavun I.Tuthmosis son gömülenler ise 10. ve 11. Ramses’tir. Vadide toplam 63 adet mezar bulunmaktadır.(Rehber ve arkeologlara göre Krallar Vadisinde bulunamamış daha bir çok mezar/mumya bulunmaktadır). Ancak bunların hepsi halkın ziyareti açık değildir. Bu mezarlardan Kral Tutankamon’unki hariç hepsi hırsızlar tarafından soyulmuştur. Soyguna karşı krallarını korumak isteyen rahipler mumyaları Deir El Bahri’de gizli yerlere taşımışlar. Ancak bunu yaparken de Firavunların değerli eşyalarını çalmayı da ihmal etmemişler. Buna rağmen krallarını koruma gereği yaptıkları bu taşıma işlemi nedeniyle 1881 yılından bu yana bu mumyalar Kahire Müzesinde sergilenmektedir.
Mısır medeniyetinde yaşam ne derece önemli ise ölümden sonraki hayatta bir o kadar önemlidir. Aslında bir nevi reenkarnasyon inancı diyebiliriz.
Ölen firavunlar vücutlarının sol tarafından kesiliyor ve kalp hariç diğer organları bu kesik bölümden dışarı çıkarılıp 72 gün gün süren ayin ile mumyalanıyorlar. Sonrasında lahdin içine konulup imzalanır ve son olarak Firavunun kartuşu yazılır. Mezar’ın haricinde yapılan odalarda Firavunların değerli eşyaları da birlikte gömülüyor. Çünkü Mısırlılar için ölüm bir son değil sonsuzluğa giden yolun başlangıcıydı. Tüm bu ritüellerden sonra mezar kapısı mühürlenip ebediyen kapatılıyor.
Eğer Firavun beklenenden önce ölürse başkası için hazırlanmış mezara gömülüyor. Muhtemelen Firavun Tutankamon’da başkasının mezarına gömülmüştür. Çünkü beklenmeyen bir zamanda çok erken yaşta (19 yaşında) ve neden öldüğü bilinmemektedir. Aslında kafatasının sol kulak arkasındaki tahribattan ötürü bir kaza olmasından ziyade general Horemheb’in iktidara geçmek maksadıyla öldürdüğü de rivayet edilmektedir.
Krallar Vadisi birçok mezarlığa ev sahipliği yapmaktadır. Bu mezarların bir çoğunun bunulup gün yüzüne çıkarılmış olmasına rağmen Kral Tutankamon’unki bulunamadı. İngiliz Arkeolog Howard Carter mezarı bulabilmek için 5 kere arkeolojik çalışma yapmasına rağmen tüm çalışmaları boşa çıktı. Diğer bir deneme için 1922’de tekrar Mısır’a gitti ve 3000 yıllık gizemini koruyan ilk kral mezarını 4 Kasım 1922 tarihinde nihayet Kral Tutankamon’un mezarını keşfetti.
Howard Carter sayesinde bu harabeler aslında insanlık için birer anlam ve önem kazanmış oldu.
Peki diğer tüm firavunların mezarı bulunup soyuldu da Tutankamon’unki niye bulunamadı?
Bir söyleme göre Tutankmanon beklenmedik bir zamanda ani öldüğü için mezarı hazır edilmemişti.
Diğer bir söylem ise babası Amenotep’in tek tanrılı dini getirmesinden dolayı öldüğünde mezarına babası yüzünden gereken özen gösterilmediğidir.
Böle olunca da alelade yere gömülen Tutankmanon’un mezarı ta ki İngiliz Howard Carter’ın 1922 kazı çalışmalarına kadar bulunamadı.
Mezarın yan tarafındaki defin odasında ise Firavun Tutankamon’un çok değerli eşyaları gizliydi. Bunların içinde 2000’den fazla altın obje, taht, lapis ve mücevherler vardı.
Firavun Tutankamon’un bulunan tüm eşyaları (1700 parça) Kahire Müzesinin 2 katında sergilenmektedir. Bu kadar genç yaşta firavun olmuş bir kralın mezarından olağanüstü eserler çıkarıldığını düşünürsek ondan önceki VI.Ramses, III.Ramses, X. Ramses, XI.Ramses, I. Seti, III.Thutmosis, II.Thutmosis, Horemheb ve II.Amenemhet gibi firavunların mezarlarında kim bilir daha nice güzel ve değerli eserler vardı.
Tutankamon Kimdir?
M.Ö 1361-1352 yıları arasında kral olmuş bir firavundur. Babası VI.Amenotep annesi Nefertiti’dir.
Tutankamon’un mezarı ziyaretler sonucu yıpranmaya başlayınca tüm ziyaretçilere kapısı kapanmış ve yerine tamamen aynısı tasarlanmıştır. Şimdi ziyaretçiler Kral Tutankamon’un orijinal mezarının bire bir aynısı ziyaret edebiliyor.
Aynı şekilde bu çalışmasının I.Seti ve Nefertiti mezarları içinde yapılması planlanmakta.
I. Seti’nin Mezarı (KV17)
Krallar Vadisinde yer alan Tutankamon mezarından sonra bir diğer görülmeye değer olan ise acımasız ve savaşçı bir kral olarak bilinen I.Seti’nin mezarıdır. Tutankamon’un mezarını bulan Arkeolog Howard Carter ne kadar önemli ise I.Seti’nin mezarını bulan Giovanni Battista Belzoni’de bir o kadar önemlidir.
1817 yılında Mısır’a gelen Giovanni Battista Belzoni ikinci iş olarak kendine arkeolojiyi seçti. Firavun I.Seti’nin mezarını 16.Ekim.1817 tarihinde o bulmuştur. Ve I.Seti’nin mezarı Krallar vadisindeki en büyük, en derin süslenmiş mezardır. Mezar kayanın 90 metre içine doğru oyulmuştur.
I.Seti’nin mezarında bulunan hiyeroglifler birer şaheser niteliğindedir. Mezar I.Seti’nin adeta ihtişamını yansıtmaktadır. Tavanda tüm önemli tanrılar resmedilmiş. Resmedilen hayvanlar ise Seti’nin cennete girmesini sağlıyor. Duvarda tekne üzerinde yeni tanrının gelişi karşılanıyor. Seti ve Kraliçe Mut’un birlikte olduğu duvar resmi Mut Kral Seti’ye destek olmak amaçlı onu tutarken betimlenmiş. Mezarın diğer bölümündeki duvar resimlerinde ise cennet tasvir edilmiş. Firavun Seti’nin Tanrı Osiris’e katıldığı resmedilmiş. Ve daha pek çok fazlası.
I.Seti’nin mezarındaki duvarlara işlenmiş sanat eserlerinin nemden ve ziyaretçilerden zarar görmemesi için mezar bugün ziyarete kapatılmıştır.
Nefertari Mezarı (QV-66)
II.Ramses’in karısı Nefertari’nin mezarı Kraliçeler Vadisinde yer almaktadır. Mezar 1904 yılında Ernesto Schiaparelli tarafından keşfedilmiştir. Mezarın dekorasyonu, hiyeroglifleri gerçekten inanılmaz güzelliktedir. Nefertari’nin beyaz renkli yarı saydam beyaz elbise ile betimlenmiş hiyeroglifi adeta göz kamaştırıcı bir çizimdir.
Mezar duvarlarında II. Ramses’in eşine olan bağlılık ve sevgisini dile getiren hiyeroglifler yer almaktadır. “Aşkım benzersiz ve kimse bununla yarışamaz çünkü sevdiğim kadın yaşamdan daha güzel”.
Hatşepsut Mezarı
Vadideki en önemli yerlerden biri aslında Mısır’da bir kadın firavununun tapınağıdır. Burası Hatşepsut’un Mezarı. Eşi öldükten sonra üvey oğlunun tahta çıkmaması için firavunluğunu ilan etmiş Mısır’da ilk kadın firavun Hatşepsut’tur. 22 yıl boyunca iktidarda kalmıştır. Hatşepsut’a ait heykellerde görülen sakal ise onun resmi törenlerde sakal takmasından ötürü bu şekilde yapılmış. Krallar Vadisinden yaklaşık 30 dakikada ufak bir dağa tırmanıp Hatşepsut mezarına ulaşabilirsiniz. Hatşepsut Mezarının hemen solundaki vadi ise Kraliçeler Vadisidir.
Mezarlarda gördüğümüz hiyeroglifler adeta yıllar öncesindeki parlaklığını, canlılığını korumakta. Her bir hiyeroglifaslında bir mesaj vermek için çizilmiş. Hayvan başlı insan hiyeroglifleri, hayvan hiyeroglifleri, ölümü simgeleyen elleri bağlı insanlar, yaşamı simgeleyen bir adımını ileri atmış insan, günahkkarlığı simgeleyen iki nokta arasında yürüyemeyen ve aşağı düşüp yılan tarafından eritilerek yutulan insanlar, saati simgeleyen maymun figürleri, lahitlerin ayak kısmında meleği simgeleyen kanatlı kadın figürü, günahı simgeleyen yılan, mumyaların koruyucu tanrı olduğunu simgeleyen kuş hiyeroglifleri çok etkileyiciydi.
Krallar Vadisi Giriş Ücreti
Krallar Vadisi giriş ücreti listesi ve verilen paraya hangi mezarların dahil olup olmadığına dair tüm bilgilere buradan ulaşabilirsiniz.
Krallar Vadisine Ulaşım
Hurghada’da konaklıyor iseniz tercihinize göre Luksor Şehrine günü birlik veya konaklamalı tur seçeneklerinden hangisi size uygunsa onu seçebilirsiniz. Ulaşım süresi yaklaşık 4.5 saat olan yolculuk sonucu tarihi Luksor şehrine varıp Antik Mısır’ın değerli eserlerini görme şansına erişiyorsunuz.
Tur ile değil de münferit gelmek isterseniz Hurghada’dan Upper Egypt otobüs firması ile gece en son 03:00’de kalkan otobüslere binip Luksor’a rahatlıkla ulaşım sağlayabilirsiniz. Luksor Tapınağı, Karnak Tapınakları ve Krallar Vadisini taksi ile gezebilirsiniz.
Hurghada gezi planlarınız arasında yoksa Egypt Air ile İstanbul’dan direkt Luksor’a uçabilirsiniz.
