Fidel Batista’nın tutuklusuyken nasıl milli bir kahraman olmuştu?
Neden Ernesto Che Guevara Arjantinli bir doktor fanatik bir gerilla savaşçısına dönüşmüştü?
Ve radyo Küba’nın devriminde nasıl önemli bir silah olmuştu?
Küba tarihinin sırasıyla okumak için;
Küba Tarihi – Küba Ekonomisinde Canlanma
Küba Tarihi – Amerika’nın Oyun Bahçesi
Küba Tarihi – Küba Devrimi
Küba’nın tarihi, 500 yıldan fazla bir süre boyunca sefalet ve zulümle dolu oldu. Ancak Kübalılar, özgürlük hayallerinden hiç vazgeçmediler. 1953 yılında, Küba’nın genelkurmay başkanı Batista, bir askeri darbe ile iktidara geldi. Batista’nın hükümetine karşı çıkan herkes acımasızca susturulduğu için, ülkede politik kargaşa yaşandı.
Bu sırada, Küba Karayip’teki en büyük adalardan biriydi ve Bolivya, Arjantin, Kolombiya ve Güney Amerika’nın diğer bölgelerinde olduğu gibi, burada da ciddi bir politik çalkantı yaşanıyordu.
16 Ekim 1953’te, Fidel Castro yargılandı ve kendi savunmasını yaptı, çünkü bir avukattı. Fidel, tarihin kendisini bağışlayacağını iddia etti ve özgürlük mücadelesinin yolunu açacak bir konuşma yaptı.
Mahkeme, Fidel Castro’yu 15 yıl hapis cezasına çarptırdı. Kardeşi Raul Castro ve diğer isyancılara da 10 ila 13 yıl arasında hapis cezası verildi. Fidel Castro’nun kayınpederi Rafael Josee Diaz-Balart, Batista’nın hükümetinde bir bakandı ve düşmanları ve rakipleri, Fidel’in sadece bu yüzden idam cezasından kurtulduğunu ileri sürdüler.
Küba Devrimi’nin tarihi, Küba halkının uzun süredir yaşadığı zulüm ve sefaletin ardından gerçekleşti ve Fidel Castro liderliğindeki devrimci hareket, ülkenin kaderini değiştirdi. Devrim, Küba’nın bağımsızlığını ve sosyalist bir toplum inşasını savunuyordu. Bu hareket, Latin Amerika’da ve dünya genelinde büyük bir etki yarattı ve hala tarihin en önemli olaylarından biri olarak kabul ediliyor.
Küba’da Batista’nın adamları isyanları bastırmaya devam ederken, hapis Kastro kardeşler ve isyancılar için nispeten daha iyi bir alternatif olarak kalmaya devam ediyordu.
Ancak, 18 ay sonra başkan Batista’nın, Moncada kışlasına saldıran kadın ve erkeklere genel af çıkardığını açıkladığı haberi geldi. Bu, Fidel ve kardeşi Raul’un yeniden özgür olmaları anlamına geliyordu, ancak birkaç askeri öldürmüş olmalarına rağmen.
Fidel, serbest bırakılmasını büyük bir zafer olarak kutladı ve kardeşi ve yoldaşlarıyla birlikte Meksika’ya giderek oradan yeni bir devrim başlatmayı planladığını açıkladı.
26 Temmuz Harekatı olarak adlandırılan isyan gruplarının yeni adı, Moncada saldırılarının ikinci yıldönümünde verildi. Kastro kardeşler, hapisten çıktıktan sonra, beyan ettikleri gibi, gruplarının diğer üyeleriyle birlikte Küba’yı terk edip Meksika’ya gittiler ve orada devrimin öncüleri olma planlarını yaptılar.
Meksika, 40 yıl önce bir devrim sonucu özgürlüğüne kavuşmuştu ve Kübalılar da bu başarıyı yakalamak istiyorlardı. Fidel’in 26 Temmuz harekatına katılmak için sürgüne gönderilen birkaç Kübalı da vardı. Onlar da Batista’yı zorba bir diktatör olarak görüyorlardı ve Meksika’da Kastro kardeşler, Ernesto “Che” Guevara adlı bir Arjantinli doktorla tanıştılar. Che, daha sonra devrimci solun ikonlarından biri olacaktı.
Grup, 1955 yazında Meksika’da örgütlendi ve liderliği Fidel yaptı. Che henüz ön planda değildi, ancak diğer Kübalılar tarafından kabul edilmek biraz zaman aldı. 27 yaşındaki Che, tıp fakültesini yeni bitirmiş ve Güney Amerika’yı motosikletiyle dolaşmıştı. Şimdi, ezilmiş ve sosyal imkanlardan mahrum tarım işçilerinin hakları için savaşmak istiyordu ve grupun teorisyeni oldu. Bu yeni harekatın, Küba’nın tarihi için önemli bir dönüm noktası olduğu açıktır.
Fidel, Küba’da gerçekleşecek devrim için tüm asi grupların birleşeceğine dair kararlıydı. Ancak Che ve Raul’un aksine, komünist bir devrimin başarılı olacağına inanmıyordu. Bu nedenle, Küba’nın sosyalist devrimi için bir arayış içine girdi.
Ancak, Meksika’da silahlı aktivistlerin varlığı kabul edilemezdi ve yetkililer derhal onları tutukladılar. Kastro kardeşler ve Che de tutuklandı. Bu onların bir kez daha hapishaneye girmelerine yol açtı. Fidel, Küba için yaptığı planları ve devrimin yönünü yeniden düşünmek zorunda kaldı. Belki de daha önce hiç düşünmediği yeni bir yaklaşım gerekiyordu.
Adamları Meksika’nın iç bölgelerinde talim alırken, Fidel, Kübalı sürgünlerden para bağışı toplamak için ABD’ye yolculuk yaptı. Bu yolculuk, onun devrimci hareketi için önemli bir finansal kaynak sağladı ve hareketin sürdürülebilirliği için gereken kaynakları temin etti.
Fidel, 1956’da Küba’ya dönmek için kullanacağı tekneyi satın almak için topladığı parayı kullandı. Sempatizan bir silah tüccarından 18 metrelik bir yolcu teknesi olan Granma’yı satın aldı. Kübalı isyancılar, bu tekneyi Granma olarak tanımladılar ve günümüzde bu tekne, devrimin en meşhur anıtlarından biri olarak bir müzede sergileniyor.
1955’te Batista’nın yaklaşık 35 bin kişilik bir silahlı kuvveti vardı. Ordusu ve hava kuvvetleri, Küba’nın yakın müttefiki ABD sayesinde gereken ikmal ve cephane kaynaklarına sahipti. Küba ile ABD arasındaki ilişki daha da güçleniyordu. Ancak, bu avantajlar, Fidel’in motivasyonunu azaltmadı. 25 Kasım 1956’da, adamlarıyla birlikte Küba’ya yelken açtı. Gemideki 82 adam, ayrıca erzak ve cephaneyle Granma’yı tehlikeli bir şekilde aşırı yükledi. Bu, deniz seferini daha da zorlaştırdı ve tutkulu bir mücadele ortamı yarattı.
Fidel Castro ve adamları, Küba devrimi için mücadelelerine başladıklarında, zorlu bir yolculukla karşı karşıya kaldılar. Ancak, onların kararlılık ve cesareti, onları başarıya götüren şey oldu. Bu yolculuk, Küba tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilir ve Fidel Castro’nun devrimci hareketi için temel bir adım olarak görülür. Onun öncülüğünde, Küba’da bir devrim gerçekleşti ve ülke, tarihindeki en önemli ve dönüştürücü olaylardan birine sahne oldu.
Yolculuk 2 gün gecikti ve tekne aşırı yüklendiği için hasar gördü. Fırtına 4 gün boyunca devam etti. 7 günlük yolculuktan sonra Granma, 2 Aralık 1959’da Las Colaradas sahilindeki bir koya vardı. Granma ekibi, Batista’nın ordusuyla karşı karşıya geldi. Ancak sahile yakın olmaları ve siper azlığı nedeniyle, Batista’nın hava kuvvetleri asileri kolayca avlayabildi. Granma’nın Las Coloradas’a varışından sonra, çoğu savaşta öldürüldü. Hayatta kalanlar, Küba’nın en yüksek tepesi olan Pico Turquino’ya kaçtı. Granma’nın 82 yolcusundan 50’den fazlası öldürüldü. Fidel’in Küba’yı ele geçirme planları başarısız oldu. 24 Şubat 1957 tarihli bir New York Times makalesi, Fidel Castro’nun kurtulduğunu açıkladı. Herbert Matthews, Havana’daki bağlantılarıyla gizlice Fidel’e ulaşmayı başardı.
The New York Times makaleleri, Matthews tarafından 26 Temmuz harekatına destek verildi ve Fidel bir efsanevi karakter olarak tasvir edildi. Fidel, milli kahraman Jose Marti’yi örnek alarak kendisini Küba’nın kurtarıcısı olarak göstermeye devam etti. Batista desteklenirken, Küba’da dağlarda saklanan bir grup isyancı hiç kimseyi endişelendirmiyordu. Sovyetler Birliği Latin Amerika ve anti-Amerikan propagandaları yapmaya başladı. Fidel’in en büyük başarıları savaş meydanında değil, propagandalarında gerçekleşti. Camilo Cienfuegos, Fidel’in harekatı sayısını ve gücünü geliştirirken orduyla sık sık çatışıyordu.
Bitmeyen gerilla savaşları ve kaybedilen duygusu Batista’nın gücünü tüketti. Batista’nın 35.000’den fazla askeri olmasına rağmen, Fidel’in Pico Turquino karargahına saldırmadılar. Fidel’in grubunun üstünlüğü kanıtlandı. Askerler gazetelerde gururlu pozlar verirken, isyancılar nihai zaferlerinden eminlerdi. Batista’nın ordusu Fidel’in isyancı grubunu yok etmeye bile başaramadı.
Che Guevara adaya yaralıları iyileştirmek için geldi ve ön cephede savaştı. Ayrıca Radio Rebelde adlı korsan bir radyo kanalı açtı ve devrimin esas sesi haline geldi. Che’nin Radio Rebelde’si sayesinde daha çok Kübalı Fidel ve harekatının başarıları hakkında bilgi sahibi oldu. Yüzlerce kişi gruba katıldı ve 1958 yazında Fidel hücuma geçme gücüne sahip olduğunu hissetti.
ABD’yi de hedef alan basın kampanyaları düzenlendi. Kübalı Robin Hood’a yardım etmek herkesin dikkatini çekti. Fidel, çoğu birkaç yüz kişiden oluşan grubu doğuya ve batıya ayırdı. Fidel ve Raul, Pico Turquino’dan iki birimle ayrılarak Santiago’ya gittiler. Che ve Camilo Cienfuegos komutasındaki iki diğer grup kuzeydeki Havana’ya doğru ilerledi. Küba ordusu, Fidel’in radyoda ilan ettiği saldırıya karşı koyabilmek için tüm güçlerini seferber etti.
Temmuz 1958’de 8 gün boyunca silahlı bir çatışma yaşandı. Fidel’in adamları, bir kez daha yenilmek üzereydi ve geri çekilmek zorunda kaldılar. Ancak radyoda kazandıkları zafer duyuruldu.
Fidel’in isyancıları Batista’nın ordusundan kaçtı. Radyo kanalları, muhteşem bir zafer kazandıklarını söylüyordu. Bu haber Radio Rebelde’de defalarca tekrarlandı. Ordunun Fidel’i öldürüp durduramaması, Küba halkının ona inanmasına neden oldu. Fidel’in ordusunun diğer yarısı daha başarılı oldu. Che’nin liderliğindeki isyancılar, Santa Clara’ya silah taşıyan zırhlı bir treni ele geçirdiler. İsyancıların en büyük askeri zaferi buydu ve bozguna uğramışların çoğu Che’nin birliğine katıldı. Bu sırada, doğu Küba’da Fidel ve Raul, kalan askerleri Santiago’ya ilerlettiler.
ABD, Küba politikasına müdahale ederek Batista’nın kontrolü ele geçirememesi nedeniyle büyükelçisinin istifasını istedi ve Batista kaçarak diktatörlüğü sona erdi. Fidel ve isyancıları 1 Ocak 1959’da Santiago’yu ele geçirdi ve Che ve Camilo’nun birimleri Havana’ya doğru ilerliyordu. Havana’da hala 15.000 asker ve yüksek sayıda polis kuvvetleri vardı, ancak ne ordu ne de polis isyancılara karşı direnmedi. Fidel, harekatıyla hükümeti ele geçirdi ve kendisini Küba’nın kurtarıcısı ilan etti.
Fidel Havana’ya ulaştığında uluslararası basınla karşılaştı. Adamlarının uyguladığı idamlar ve infazlar hakkındaki soruları cevapladı. Havana, “Savaşta neler olduğunu bilmek istiyorsanız, dünya tarihinde bizim kadar düşmanına saygılı davranmış bir ordu bulamazsınız” dedi. Küba’da bir devrim gerçekleşmişti ve bu devrim, Ocak 1959’da gerçekleşti. Hala Küba tarihinde en bilinen devrimlerden biridir.
